معماری بیونیک ؛ معرفی این سبک از معماری به همراه نمونه های آن
15 اردیبهشت 1402
معماری
معماری بیونیک یکی از سبک های معماری است که در این قسمت از تاریخچه تا نمونه ای ساخته شده آن در جهان با شما صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
معماری بیونیک چیست
معماری بیونیک از سازگاری های فیزیولوژیکی، رفتاری و ساختاری موجود در موجودات زنده الهام گرفته است. معماران با مطالعه و تقلید روشهایی که در آن سیستمهای بیولوژیکی به نیروهای داخلی و خارجی پاسخ میدهند، ساختمانهایی ایجاد میکنند که نه تنها از نظر زیبایی شناسی چشمگیر هستند، بلکه خودکفا نیز می باشند و به شرایط محیطی در حال تغییر پاسخ میدهند. این سازه ها به گونه ای طراحی شده اند که می توانند با محیط سازگار باشند و ساختار خود را در پاسخ به عواملی مانند نوسانات آب و هوا و دما تغییر دهند.
تاریخچه معماری بیونیک
معماری بیونیک در دهه 1990 به عنوان جنبشی ظهور کرد و از حوزه های بیوتکنولوژی و سایبرنتیک و همچنین از سیستم ها و فرآیندهای طبیعی الهام گرفت. این بر اساس مفهوم بیومیمیکری است که از فرمها و فرآیندهای طبیعی به عنوان الهامبخش طراحی استفاده میکند و با تلاش برای تکرار کارایی، انعطافپذیری و سازگاری سیستمها و فرآیندهای طبیعی در طراحی ساختمانها، این رویکرد را یک قدم جلوتر برد. معماری بیونیک به شدت بر فناوری و مهندسی پیشرفته متکی است، از جمله ابزارهای شبیه سازی دیجیتال، چاپ سه بعدی و مواد بیومیمتیک مانند بتن خود ترمیم شونده.
امروزه، معماری بیونیک یک زمینه تثبیت شده و رو به رشد است که معماران و طراحان در حال بررسی راه های جدید برای اعمال اصول بیونیک در طراحی ساختمان هستند. این شامل توسعه فناوریهای جدیدی است که به ساختمانها اجازه میدهد تا با شرایط متغیر محیطی مانند دما و آب و هوا سازگار شوند و به آن واکنش نشان دهند.
مطالب مرتبط: معماری اقلیمی ؛همه چیز درباره معماری اقلیمی در جهان و ایران
معماری بیونیک در ایران
مدل سازی فرم ها و سازه ها از طبیعت برای طراحی ساختمان ها ریشه در اندیشه های کشور ایران از گذشته تا به امروز دارد. سبک معماری ایرانی و تقلید از طبیعت فرایندی اکتسابی می باشد که به اقتضای نیاز بشر به مسکن قابل رشد است. ساختمان های گنبدی شکل معماری بیونیک در طبیعت بسیار یافت می شوند. شکل سازه چنین شکل هندسی به نحوی است که نیرو در سطح آن ها به طور یکسان پخش می شود.استفاده از هندسه ها، اشکال، فرم ها و نسبت های الهام گرفته شده از طبیعت برای طراحی فضا برای تولید سامانه های پایدار,کاربرد مصالح بومی.
نمونه های معماری بیونیک
استادیوم المپیک مونیخ
سبک معماری خاص و خیره کننده استادیوم المپیک مونیخ واقع در کشور آلمان که توسط دو معمار و طراح مشهور به نامهای فری اوتو و گونتر بنیش در سال 1972 میلادی طراحی و ساخته شد، علیرغم گذر سالهای طولانی از آن؛ همچنان یک طرح معمارانه پیشرو و از آثار تأثیرگذار در معماری جهان به شمار می رود. در ساخت این سازه 40 ساله، نهایت نبوغ در طراحی و معماری به کار رفته است. این معماران در طراحی خود سعی بر این داشتند تا از فراز و نشیب و نواخت طبیعی موجود در کوههای آلپ، الهام گرفته و طراحی استادیوم را بر این اساس بسازند.
نتیجه به دست آمده از این طرح اولیه، یک سازه زیبا بود که به نظر میرسید همانند ابر در بین استخر بزرگ و سالن ژیمناستیک، شناور است. از ویژگی های بارز معماری استادیوم المپیک مونیخ ،ساختاری با وزن سبک را به وجود می آورند که در آن تنش ها با استفاده از سیستم پشتیبانی و کابل برطرف می شوند. آنها قبل از استفاده از محاسبات ریاضی از رویه های برای تعیین شکل و رفتار سطح پوشش استفاده کردند. سطح کششی مداوم که در تمام ساختمان های اصلی بازی های المپیک منشعب شده است ، به یک سیستم ساختاری درختی شاخه شاخه متصل است که باعث ایجاد یک سری حجم در سر تا سر سایت می شود.
مطالب مرتبط: صفر تا صد آشنایی با معماری پایدار ؛بررسی مزایا و ویژگی های آن
برج شانگهای
برج شانگهای یک آسمان خراش نمادین است که در ناحیه پودونگ شانگهای چین واقع شده است. این بنا که در سال 2015 تکمیل شد، 632 متر ارتفاع و 128 طبقه دارد. طراحی منحصر به فرد این ساختمان از معماری سنتی چین و شکل یک شاخه بامبو الهام گرفته شده است، با 9 بخش استوانه ای که در حین بالا آمدن برای کاهش بار باد و افزایش پایداری می پیچند. شکل متمایز برج مجموعهای از دهلیزهای فضای باز را ایجاد میکند که تهویه طبیعی را فراهم میکند و تعامل اجتماعی را بین ساکنان ساختمان ارتقا میدهد.
یکی از بارزترین ویژگیهای بیونیک برج شانگهای، استفاده از سیستم «مگا مهاربندی» است که از ساختار شاخههای بامبو الهام گرفته شده است. مانند ساقه بامبو که از یک سری قسمت های توخالی و به هم پیوسته تشکیل شده است که استحکام و انعطاف پذیری را فراهم می کند. پروفیل مخروطی ساختمان همچنین به کاهش تلاطم و کشش باد کمک می کند، که به نوبه خود میزان انرژی مورد نیاز برای ایستادن ساختمان را کاهش می دهد.
مرکز بولیت
مرکز بولیت یک ساختمان اداری شش طبقه است که در سیاتل، واشنگتن واقع شده است. این ساختمان که در سال 2013 تکمیل شد، به طور گسترده به عنوان یکی از سبزترین و پایدارترین ساختمان های اداری در جهان شناخته می شود. این ساختمان توسط یک شرکت معماری مستقر در سیاتل، با تمرکز بر استفاده از اصول طراحی و معماری بیونیک برای ایجاد ساختمانی که هم از نظر انرژی کارآمد و هم برای ساکنان راحت باشد، طراحی شده است.
یکی از ویژگی های کلیدی مرکز بولیت استفاده نوآورانه از تهویه طبیعی و نور روز است. طرح ساختمان از یک درخت الگوبرداری شده است، با یک "تنه" مرکزی که آسانسور و راه پله ساختمان را در خود جای داده است، و مجموعه ای از "شاخه ها" که تهویه طبیعی و روشنایی روز را فراهم می کند. پنجره های ساختمان برای به حداکثر رساندن نور طبیعی و در عین حال به حداقل رساندن افزایش گرمای خورشیدی طراحی شده اند و می توانند برای تنظیم دما و جریان هوا باز و بسته شوند.
مرکز تجاری بیرمنگام
طراح این سازه یان کاپلیکی است. این بنا از دو پوسته ی داخلی و خارجی تشکیل شده که پوسته بیرونی بنا از 15000 دیسک آلومینیومی ساخته شده است. منافذ این پوسته به حداقل کاهش یافته فروشگاهی در پوسته داخلی قراردارد و پوسته خارجی آن مثل چشم مگس یا به پوسته خزندگان بی شباهت نیست.