هر آنچه باید در مورد املاک مصادره ای بدانید
26 فروردین 1403
حقوقی
املاک مصادره ای شرایط خاصی دارند و سند آنها با املاک معمولی تفاوت دارد. در حالت کلی هر ملکی که از مال غیر مشروع یا از راه غیر قانونی خریداری شده باشد مصادره می شود. حکم مصادره املاک توسط دادگاه انقلاب یا دادگاه کیفری صادر می شود. همچنین املاکی که سند آنها در رهن بانک باشد و اقساط وام را پرداخت نکرده باشند می تواند توسط بانک مصادره شود. در این مطلب به بررسی انواع مصادره، املاک مصادره ای و خرید و فروش این املاک می پردازیم.
جهت مشاهده آگهی های تهاتر آپارتمان کلیک کنید.
مصادره املاک یعنی چه؟
مصادره املاک در مورد املاک و زمین هایی که مالک آنها دچار تخلف و جرم شده باشد انجام می شود. علاوه بر این املاکی که سند آنها در قبال دریافت وام در رهن بانک هستند در صورت عدم پرداخت اقساط، مصادره یم شوند. مصادره املاک به معنی خارج شدن مالکیت آنها برای همیشه از مالک فعلی است.
طبق قانون اساسی ایران در صورت ارتکاب جرم توسط فرد، دادگاه با توجه به تخلف انجام شده، رای به مصادره املاک تحت تملک شخص می دهد. املاکی که از راه ربا، قمار، رشوه، غصب، اختلاس، سوء استفاده از موقوفات یا معاملات خلاف قانون، مال حاصل از کسب و کار نامشروع، قاچاق، احتکار، فروش زمین های موات، کلاهبرداری و سرقت بدست می آید طبق اصل 49 قانون اساسی مصادره می شود. وجوه این املاک بعد از فروش به صاحبان اصلی و شاکیان خصوصی بازدگردانده می شود. در صورتی که شاکی خصوصی نداشته یا متعلق به شخص خاصی نباشد به بیت المال برگردانده می شود.
جهت قیمت گذاری آنلاین آپارتمان خود کلیک کنید
انواع مصادره اموال
مصادره اموال که شامل املاک هم می باشد می تواند برای اشخاص حقیقی یا حقوقی صورت گیرد. حکم مصادره اموال و املاک با توجه به جرم ارتکابی، برای کل اموال یا نصب اموال شخص صادر می شود.
- مصادره عام
مصادره عام به معنی حکم به تصاحب و تملک کل دارایی های شخص است. یعنی فردی که دچار جرمی شده تمام دارایی های او به دلیل نوع جرم از طرف دادگاه مصادره می شود. مثلاً در جرمی مانند اختلاس تمام اموال فرد مجرم مصادره خواهد شد.
- مصادره خاص
در مصادره خاص به دلیل نوع جرم ارتکابی، بخشی از دارایی های فرد که ناشی از ارتکاب جرم بوده مصادره می شود. مثلاً اگر فردی از راه قاچاق، املاکی را خریداری کند فقط این املاک حاصل از جرم قاچاق مصادره خواهد شد.
بیشتر بخوانید: سند شش دانگ و شرایط دریافت آن
املاک مصادره ای به علت ارتکاب جرم
سند املاکی که توسط دادگاه های کشور به دلیل جرائم مالکین آنها مصادره می شود، باطل شده و سند جدید به نام نهادی که آن را مصادره می کند صادر می شود. همچنین در مواردی که پرونده دارای شاکی خصوصی باشد، این املاک از طریق مزایده فروخته شده و طلب شاکیان پرداخت می شود.
مصادره ملک توسط بانک
یکی دیگر از دلایل املاک مصادره ای، مصادره ملک در رهن بانک به دلیل عدم پرداخت اقساط وام است. در صورتی که وام گیرنده با تضمین سند در رهن بانک، قسط ماهانه خود را پرداخت نکند یا قبل از فک رهن سند، اقدام به فروش ملک نماید، بانک ملک مورد نظر را مصادره می کند. بانک برای دریافت بدهی وام گیرنده از برگزاری مزایده ملک و فروش آن، طلب خود را وصول و مابقی مبلغ را به مالک باز می گرداند. به همین دلیل حتماً قبل از خرید آپارتمان یا ملک باید از طریق استعلام و همراهی یک مشاور املاک مجرب، از در رهن نبودن سند ملک مطمئن شوید. در صورتی که ملکی با سند رهنی خریداری کنید این معامله باطل بوده و درگیر مراحل دادگاهی برای بازگشت مبلغ پرداختی خواهید شد.
خرید و فروش املاک مصادره ای
سند املاک به دلایل مختلفی مانند جرم و تخلف یا در رهن بودن، ممکن است به حکم دادگاه مصادره شود. این املاک بعد از صدور حکم مصادره از مالکیت فرد خارج شده و امکان خرید و فروش آن توسط مالک نیست. املاک مصادره ای بنا بر حکم قاضی ممکن است به تملک سازمان یا نهادی دولتی درآید یا با فروش آن از طریق مزایده، مبالغ شکات به آنها بازگردانده شود. بنابراین این املاک ممکن است با سند مصادره ای ولی در تملک بنیاد مستضعفین، کمیته امداد، ستاد اجرایی فرمان امام یا ارگان های دیگر به فروش رسد.
برای خرید آپارتمان و ملک بهتر است املاک مصادره ای را انتخاب نکنید زیرا به دلیل نوع سند ممکن است از نظر حقوقی مشکلاتی را به همراه داشته باشد. در صورتی که چنین ملکی را برای خرید در نظر دارید بهتر است با یک وکیل مجرب در حوزه ملک یا مشاور املاک خبره مشورت کنید. در مورد املاک مصادره ای باید بتوان قبل از خرید از آزاد بودن سند و امکان انتقال کامل سند به نام خریدار اطمینان حاصل کرد
چطور ملک مصادره ای را تشخیص دهیم؟
املاک مصادره ای یا بازداشتی را بر اساس قانون نمی توان خرید یا فروخت. اگر ملک مصادره ای خرید یا فروش شود این معامله از نظر قانونی باطل است. پس عدم اطلاع خریدار از مصادره ای بودن ملک دلیل بر صحت معامله نیست. در صورتی که خریدار از مصادره ای بودن ملک اطلاع داشته باشد معامله او جرم محسوب شده و برابر قانون با او برخورد می شود. ملکی که حکم مصادره برای سند آن صادر شده را شخصی به غیر از مراجع ذیصلاح، نمی تواند بفروشد. زمانی می توان ملک مصادره ای را خرید که این ملک در تملک نهاد یا بانک مربوطه در آمده و از طرف آن نهاد یا سازمان با مزایده به فروش می رسد. بنابراین در صورتی که این املاک را از مالک یا شخص سومی خریداری کنید مشکل حقوقی و کیفری دارد.
این مورد طبق ماده 56 قانون اجرای مدنی کشور توضیح داده شده است. "هر گونه نقل و انتقال اعم از قطعی و شرطی و رهنی نسبت به مال توقیف یا مصادره شده شده باطل و بلا اثر است".
املاک مصادره ای را چطور تشخیص دهیم؟
برای اینکه از بازداشت یا مصادره نبودن ملک اطلاع پیدا کرد، باید سند قبل از خرید رویت شود. پشت سندهای تک برگ مصادره ای این مطلب نوشته می شود که این ملک توسط این نهاد یا سازمان مصادره شده است. بنابراین قبل از خرید به کپی سند اکتفا نکنید و حتماً اصل سند و پشت آن را رویت کنید. در سندهای دفترچه ای و منگوله دار هم در صفحات آخر دفترچه، مصادره ملک توسط نهاد مربوطه نوشته می شود.
در آخر، خرید املاک مصادره ای که به یک نهاد یا سازمان دولتی واگذار شده توصیه نمی شود. به دلیل اینکه ممکن است این املاک از نظر قانونی مشکلاتی را برای خریدار به وجود آورند.