تفاوت سند ملکی و اوقافی

املاک با سند اوقافی در مقایسه با املاک شش دانگ دارای سند تک برگ، تفاوت های زیادی دارد. اگر به دنبال خرید آپارتمان در تهران و یا هر شهر دیگری هستید باید درباره تفاوت سند ملکی و اوقافی بدانید. یک ملک وقفی که مالکیت اصلی آن توسط شخصی به سازمان اوقاف واگذار شده، به صورت کامل واگذار نمی شود. املاک اوقافی به دلیل حفظ هدف وقف آنها، فقط به صورت اعیان فروخته می شوند. مالکیت عرصه آن ها در اختیار سازمان اوقاف است و عرصه را به صورت 5 یا 10 ساله اجاره می دهد. این املاک در خرید و فروش با املاک شش دانگ متفاوت هستند. پس باید قبل از خرید، نکات مهم سند وقفی و روش تشخیص آن را بدانید. در این مطلب به بررسی تفاوت سند ملکی و اوقافی، نحوه انتقال و تشخیص آن می پردازیم. پس تا آخر این مطلب با ما همراه باشید. 

سند اوقافی چیست؟

سند اوقافی مختص املاکی است که متعلق به سازمان اوقاف یا در وقف یک سازمان دولتی است. سند این املاک و نوع مالکیت آنها با املاک دارای اسناد تک برگ متفاوت است. در املاک اوقافی، خریدار فقط مالکیت اعیان یا ساختمان ملک را به دست می آورد. مالکیت عرصه یا زمین در اختیار سازمان اوقاف باقی می ماند. سازمان اوقاف، زمین ملک را به صورت 5 یا 10 ساله به خریدار اجاره می دهد. در نتیجه خریدار باید بابت بهره برداری از زمین، سالانه اجاره ای به سازمان اوقاف پرداخت کند. به همین دلیل به خریدار ملک اوقافی، مستاجر هم گفته می شود. سند اوقافی باید با تایید و اجازه سازمان اوقاف به شخص دیگر منتقل شود. در واقع شخصی که مالک یک ملک اوقافی هست باید برای فروش آن تاییدیه اداره اوقاف را بگیرد. برای املاک اوقافی باید به وضعیت حقوقی ملک، هزین های خرید، هزینه نگهداری یا بازسازی و کاربری آن دقت کنید. همچنین یک ملک وقفی باید به صورت کامل ثبت شده و از نظر اسناد و مدارک معتبر باشد.

بیشتر بخوانید: سند شش دانگ ملک چیست و شرایط دریافت آن!

بستن تبلیغ

تفاوت سند ملکی و اوقافی

سند ملکی شش دانگ و تک برگ با سند اوقافی تفاوت هایی از نظر مالکیت و اختیارات دارد. یک ملک با سند شش دانگ و عادی، به صورت کامل در اختیار مالک است. مالک این املاک، اجازه فروش، دریافت وام، بازسازی و نوسازی ملک خود را دارند. در واقع یک ملک شش دانگ به مالک اختیار تام در مورد نحوه بهره برداری و تغییرات را می دهد. ولی یک ملک اوقافی به صورت کامل در اختیار مالک و خریدار آن نیست. خریدار یک ملک با سند اوقافی نمی تواند بدون اجازه سازمان آن را بفروشد. همچنین بازسازی ساختمان، تغییرات داخلی و خارجی و نوسازی ملک اوقافی بدون اجازه سازمان اوقاف امکان ندارد. 

بیشتر بخوانید: چگونه ملک مشاع را تخلیه کنیم؟

سند ملکی و اوقافی از نظر فیزیکی هم با هم تفاوت هایی دارند. اسناد ملکی و شش دانگ دارای عبارت مالکیت شش دانگ از عرصه و اعیان هستند. این عبارت نشاندهنده میزان اختیارات حقوقی مالک از عرصه و اعیان و حق دخل و تصرف در آن هاست. ولی در سند اوقافی عبارت شش دانگ از اعیان ذکر شده که این به معنی کاهش اختیارات مالک آن است. در این نوع املاک، مالک فقط امکان استفاده و بهره برداری از ساختمان را دارد. هر گونه دخل و تصرف در ساختمان ملک بدون تایید سازمان اوقاف امکان پذیر نیست. در صورت تخلف از این امر سازمان اوقاف می تواند قرارداد اجاره با مالک را فسخ کند.

بیشتر بخوانید: راه های تبدیل سند مشاع به شش دانگ

نحوه انتقال سند اوقافی

برای فروش ملک اوقافی، مالک باید ابتدا کلیه بدهی های اجاره عرصه را طبق قرارداد با سازمان اوقاف تسویه کند. سپس مالک باید تصمیم خود مبنی بر فروش ملک را به اطلاع سازمان اوقاف برساند. فروش ملک اوقافی با حضور نماینده سازمان اوقاف در دفترخانه جدید انجام شود. در واقع نماینده سازمان اوقاف به عنوان مالک اصلی عرصه، فروش اعیان را به شخص دیگر تایید می کند. در این زمان یک قرارداد جدید برای پرداخت اجاره زمین ملک، با خریدار جدید منعقد می شود. خریدار تعهد می دهد که سالانه مبلغی بابت حق استفاده از زمین ملک به سازمان اوقاف پرداخت کند.

بیشتر بخوانید: بنچاق سند چیست و چه کاربردهایی دارد؟

روش تشخیص ملک با سند اوقافی 

برای خرید یک ملک باید در ابتدا تحقیق لازم را به عمل آورید تا در آینده متضرر نشوید. سند املاک بعضی از مناطق یا محدوده ها در هر شهر، اوقافی هستند. بنابراین می توان از طریق پرس و جو از املاک معتبر این مساله را تاحدی متوجه شد. به غیر این صورت مطمئن ترین راه برای تشخیص این املاک، استعلام سند ملک از اداره اوقاف است. اداره اوقاف با بررسی سند ملک، وقفی بودن یا نبودن آن را اعلام می کند. بهترین راه برای تشخیص سند اوقافی، رویت سند و مطالعه آن است. از فروشنده بخواهید قبل از تنظیم قرارداد، سند را به رویت شما برساند. در اسناد اوقافی، نوع مالکیت ملک، شش دانگ از اعیان نوشته شده است که نشاندهنده وقفی بودن آن است.

بیشتر بخوانید: صفر تا صد سند عادی ملک

بستن تبلیغ

مزایا و معایب ملک با سند اوقافی 

املاکی که سند اوقافی دارند در برابر املاک شش دانگ دارای مزیت ها و معایبی هستند. سند اوقافی برای یک ملک، به دلیل کاهش اختیارات قانونی خریدار، ارزش ملک را کم می کند. پس کاهش قیمت و ارزش ملک یکی از معایب املاک وقفی است. علاوه بر این مشکلات و پیچیدگی هایی که ممکن است در خرید و فروش این نوع ملک پیش بیاید هم جزء معایب این املاک محسوب می شود. عدم اجازه مالک برای بازسازی یا تغییرات کلی در ساختمان ملک همچنین تخریب و نوسازی از دیگر مشکلات این املاک است. از طرفی املاک اوقافی معمولاً نسبت به املاک مشابه خود، حدود 15 تا 20 درصد ارزان تر هستند. این مساله برای افرادی که بودجه کمتری دارند و به دنبال ملک با قیمت مناسب هستند، یک مزیت است. معامله این املاک مانند املاک شش دانگ اگر با رعایت اصول حقوقی انجام شود مشکلی نخواهد داشت. 

بیشتر بخوانید: سند تک برگ چیست