مال وقفی چیست ؛با انواع و شرایط فروش آن آشنا شوید

پیش از این در رابطه با نکات حقوقی اجاره ملک و روش های پرداخت در معاملات ملکی پرداخته ایم حال این بار در این مقاله می خواهیم شما را با صفر تا صد  مال وقفی اعم از انواع ، شرایط فروش و ... آشنا کنیم.

مال وقفی چیست

مال وقفی به مالی می گویند که شخصی قسمتی از مال خود را به شخصی با اشخاصی دیگر با هدفی معین بخشیده باشد. در تعریف وقف مطابق ماده ۵۵ قانون مدنی چنین آمده: عین مال، حبس و منافع آن ‌تسبیل شود و به بیان ساده‌تر، اصل یک مال یا منافع حاصل از آن را که شخصی برای خدمات عمومی یا اختصاصی در جهت خیر و رضای الهی هدیه می‌کند، وقف می‌گویند و بدین‌وسیله مانع از انتقال آن به دیگری می‌شود و هرگونه معامله‌ای نسبت به آن مال مورد وقف را غیرممکن می‌سازد.

بیشتر بخوانید: نکات مهم و قوانین معامله املاک بدون سند

منظور از واژه تسبیل نیز قرار گرفتن در راهی است که مد نظر واقف بوده یا به عبارتی دیگر، قرار گرفتن منافع یا عین آن مال در راه خداست.

بستن تبلیغ

چند نوع مال وقفی داریم؟

دونوع مال وقفی داریم وقف عام و وقف خاص:

۱. وقف عام

اگر چیزی را وقف کنیم که مخصوص گروه یا طبقه مشخصی از افراد نباشد و مصرف عام المنفعه داشته باشد به آن وقف عام می گویند. مثل وقف مدرسه....... که خود وقف عام دو صورت دارد:

وقف انتفاعی: وقتی واقف از وقفی که کرده انتظار درآمد نداشته باشد. مثل وقف زمین برای ساختن مدرسه یا مسجد و...

وقف منفعتی: وقتی که واقف از وقف مال خود انتظار درآمد دارد تا درآمد آن را صرف امور خیریه کند. مثل وقف مغازه یا باغ و... که در این صورت اداره اوقاف یا کسی که در وقف نامه اسمش ذکر شده وظیفه دارد نحوه مصرف درآمد حاصل را مشخص کند.

بیشتر بخوانید: شاخص قیمت مسکن ؛ قبل از معامله دقت کنید!

۲. وقف خاص

استفاده‌کنندگان از موقوفه، اشخاص، اقشار یا گروه خاصی‌‌اند؛ همانند وقف مالی که برای استادان یا دانشجویان یک دانشگاه خاص یا دانش‌آموزان یک مدرسه مشخص است. مال مورد وقـف چه توسط واقف و چه متولی و دیگران غیر قابل فروش است و فروش مال وقـف باطل است، اما استثنایی نیز در قانون آمده که طبق مواد ۸۸ و ۸۹ قانون مدنی: فروش وقـف درصورتی است که: مال موقوفه خراب شده باشد. ترس از خراب شدن آن به حدی برسد که امکان بازسازی ان وجود نداشته باشد. اختلاف بین افرادی که برای آن ها وقف شده به حدی باشد که احتمال قتل و خونریزی وجود داشته باشد

فروش مال وقفی

بر اساس ماده ۵۶ قانون مدنی وقف اگر وقف محصور باشد، یعنی تنها برای شخص یا عده‌ای خاص باشد، نیاز به قبول فرد یا قائم‌مقام قانونی او دارد. در مقابل اگر وقف محصور نباشد و در خدمت مصالح عامه باشد، به عنوان مثال برای دانشجویان، فقرا، مسافران یا به طور کلی عام باشد، نیاز به قبول حاکم دارد. البته در این مورد اختلافاتی نیز وجود دارد.

 بعضی از فقها و حقوقدانان وقف را عقد نمی‌دانند و از نظر آنها نیازی به ایجاب و قبول نیست. همچنین عده‌ای منظور از حاکم را مقامات حکومتی نمی‌دانند بلکه معتقدند حاکم شرع باید تایید کند و حاکم شرع لزوماً جزئی از حکومت نیست.بر اساس ماده ۵۷ قانون مدنی، واقف بايد مالک مالی باشد که وقف می کند و نیز دارای ‌اهليتی باشد که در معاملات، معتبر است‌.

بیشتر بخوانید: هزینه انتقال سند ملک ؛ هزینه انتقال سند ملک بر عهده کیست ؟

در حقیقت این ماده، وقف را فقط برای مالک جایز می‌داند و داشتن اهلیت معاملات را نیز برای مالک لازم دانسته است. یعنی مالک باید بالغ، عاقل و رشید باشد. ماده ۵۸ نیز به این موضوع پرداخته که فقط وقف مالي جايز است که با بقای عين بتوان از آن منتفع شد اعم از اينکه منقول باشد يا غيرمنقول، مشاع باشد يا مفروز.

بستن تبلیغ

شرایط مال وقفی

 این ماده، لزوم بقای عین موقوفه را مورد تاکید قرار می‌دهد و طبق آن، فقط اموالی قابلیت وقف دارند که با استفاده از منافع آنها خود موقوفه از بین نرود.قبض موقوفه، شرط تحقق عقد وقف است که ماده ۵۹ قانون مدنی به آن اشاره کرده است،  اما اینکه موقوفه را باید به چه کسی داد تا قبض محقق شود، در ماده ۶۲ این قانون آمده است.

اگر موقوفه محصور باشد، کسانی که برای آنها وقف شده است یا قائم‌مقام قانونی آنها موقوفه را تحویل می‌گیرند. اگر وقف غیرمحصور بوده و واقف برای آن متولی انتخاب کرده باشد، متولی موقوفه آن را  تحویل می‌گیرد و اگر هیچ‌کدام از اینها وجود نداشت، حاکم، متولی را انتخاب می‌کند و موقوفه به وی داده می‌شود.

بیشتر بخوانید: عوارض شهرداری خانه ؛ از نکات حقوقی تا نحوه پرداخت قبوض

وبسایت آقای املاک  یک پلتفرم ملکی حرفه ای است که در میان عموم مردم، آژانس ها و مشاوران املاک شناخته شده است، پنل آقای مشاور در پلتفرم آقای املاک که با هدف کمک رسانی به متقاضیان جویای ملک و پیشرفت کار آژانس های املاک و مشاوران مشغول فعالیت می باشد، قابلیت و کاربری های بسیار خاص و ویژه ای را در اختیار عموم به ویژه مدیران و مشاوران املاک قرار داده است. با درج آگهی رایگان ملکی در وبسایت و اپلیکیشن آقای املاک شما می توانید در مدت زمان بسیار کوتاه آگهی خود را به ثبت برسانید.