سند تعاونی ملک ؛از نحوه معامله و نحوه انتقال تا معایب آن

سند تعاونی ملک یکی از انواع سند ملکی است که در این مطلب قصد داریم شما را با مفهوم آن، استعلام سند تعاونی، معایب آن، تفاوت سند تعاونی با سند تک برگ، نحوه معامله و نحوه انتقال سند تعاونی و نحوه تبدیل سند تعاونی به تک برگ آشنا کنیم. لطفا تا آخر این مقاله ما را همراهی کنید.

فهرست مطالب

سند تعاونی چیست

تفاوت سند تعاونی و سند رسمی ملک

استعلام سند تعاونی

مشکلات سند تعاونی

تفاوت سند تعاونی با سند تک برگ

نحوه معامله املاک تعاونی

نحوه انتقال سند تعاونی

نحوه تبدیل سند تعاونی به تک برگ

مزایا و معایب سند تعاونی ملک

سند تعاونی چیست

سند تعاونی یکی از انواع سندهای ملکی است که به واسطه تعاونی های مسکن اداره های دولتی و یا توسط تعاونی های مسکن شرکت ‌های خصوصی عرضه می‌ شود. تفاوت سند تعاونی با سند شخصی در اصل و فرایند معامله خرید و رهن و اجاره ملک می باشد.

سند اصلی آپارتمان که به واسطه شرکت تعاونی احداث می شود، به نام شرکت سازنده صادر می‌ گردد و مسئولیت اخذ سند تفکیکی وظیفه شرکت مربوطه می باشد. البته در برخی مواقع دیده می شود که سند مالکان، که به نام اعضای شرکت تعاونی است، به نام آن ها صادر نمی‌ شود که معمولا این اتفاق به دلیل نبود هماهنگی بین شرکت سازنده و شهرداری رخ می دهد. اگر در سند تعاونی این نکته درج شده باشد که پرداخت هزینه ‌های شهرداری بر عهده شرکت تعاونی است، شرکت موظف به هزینه‌ های پایان کار به شهرداری خواهدبود، اگر این اقدام انجام نشود، با گذشت چند سال، سند مالکان صادر نمی ‌شود و به نام همان شرکت سازنده باقی می ‌ماند.

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع انواع وام مسکن و شرایط دریافت آن

بستن تبلیغ

تفاوت سند تعاونی و سند رسمی ملک

کی از سوالات رایج میان خریداران این است که تفاوت سند تعاونی با سند رسمی چیست؟ در جدول زیر تفاوت‌های این دو نوع سند را بررسی می‌کنیم:

استعلام سند تعاونی

از آنجایی که معاملات از اهمیت بالایی برخوردار است، در نتیجه استعلام گرفتن از ملک و سند، شما را برای انجام معامله مطمئن تر می کند. استعلام سند تعاونی یعنی بررسی اعتبار سند و قانونی بودن آن، که به نوعی معتبر بودن سند و فروشنده را مشخص می‌کند. جهت استعلام سند نعاونی باید به اداره ثبت اسناد و املاک رجوع کرده و خواسته خود را تحویل و مدارک مورد نیاز را ارائه دهید. شایان به ذکر است که استعلام سند تعاونی فقط با درخواست صاحبان ملک و ارائه مدارک انجام می پذیرد.

بیشتر بخوانید: شرایط گرفتن وام مسکن با سند خانه

مشکلات سند تعاونی

البته سند تعاونی مشکلاتی نیز به همراه دارد. شرکت سازنده مسکن تعاونی، با در اختیار داشتن یک سند مادر برای ساختمان های احداث شده که هر کدام از خریداران در آن عضو می شوند و سهم پیدا می کنند. اگر تمام قسط های مربوط به ملکی واسطه خریدار پرداخت شود، شخص در اولویت برای مالکیت یکی از واحدها قرار می گیرد. یکی از مشکلات سند تعاونی مشاع بودن آن برای مالکین است یدین صورت که مالکین به شکل قولنامه ای صاحب واحد خود می شوند. همانطور که می دانید سند قولنامه ای همانند سند تک برگ رسمیت نداشته و از اعتبار کمتری برخوردار است. در سند تک برگ برخلاف سند تعاونی، مشخصات مالک و ملک به صورت دقیق ذکر شده و شخص با خیال راحت می تواند برای خرید و فروش ملک خود اقدام کند. به طور معمول تعاونی های مسکن با گذشت چند سال از احداث ساختمان، به تفکیک کردن سند مالکین اقدام می کنند. در برخی مواقع دیده شده که هزینه این سند نیز به صورت مجزا از مالکین اخذ می شود. در حالی که ممکن است این اقدام به لحاظ قانونی مشکلات متنوعی به همراه داشته باشد.

بیشتر بخوانید: هزینه انتقال سند در سال 1403

بستن تبلیغ

تفاوت سند تعاونی با سند تک برگ

از تفاوت سند تعاونی با سند تک برگ می توان گفت که سند تعاونی برخلاف سند تک برگ برای یک شخص و یک مالک صادر می‌شود. اگر به مرور این سندها به سند شخصی تبدیل شوند، ارزشمند تر می شوند به گونه ای که می توان برای سرمایه‌گذاری در آن ملک اقدام کنید. البته استثنا نیز وجود دارد به طور مثال سند تعاونی شهرک آتی ساز می تواند با گذشت ۵۰ سال نیز به همین صورت بماند و از اعتبار قانونی برخوردار باشد.

بیشتر بخوانید: چگونه درخواست سند مالکیت دهیم؟

نحوه معامله املاک تعاونی

در رابطه با نحوه معامله املاک تعاونی باید بیان کرد که اگر به دنبال معامله و خرید املاک تعاونی هستید باید در ابتدا از صحت معامله مطمئن شده و حتما به نکات زیر دقت کنید.

• اجازه فروش ملک تعاونی توسط شرکت تعاونی 
• بررسی امکان صدور سند برای ملک
• بررسی امکان انتقال سند تعاونی به عنوان خریدار

بیشتر بخوانید: مراحل انتقال سند ملک

نحوه انتقال سند تعاونی

در انتقال سهم یا امتیاز در شرکت های تعاونی شما دو راه پیش رو دارید، روش انتقال قهری و انتقال اختیاری . در ادامه به تشریح هر یک از این روش ها خواهیم پرداخت.

انتقال قهری سند تعاونی

اگر فرد عضو شده در تعاونی فوت کند، همانند دیگر اموال حق امتیاز وی در صورت تمایل به وراث به وارثان می رسد. اگر وراث تمایل نداشته باشند باید این موضوع را به صورت کتبی به تعاونی اعلام نموده و مبلغ سهم متوفی را از تعاونی مربوطه دریافت کنند. لازم به ذکر است اگر تعداد فرزندان بیشتر از ظرفیت تعاونی باشد در اینجا فرزندان باید از بین خود چند نفر را انتخاب و به تعاونی اعلام کنند.

انتقال اختیاری سند تعاونی

اگر یکی از عضوهای تعاونی قصد خرید سهم یک عضو دیگر را در همان تعاونی داشته باشد باید این موضوع را به هیئت مدیره در جریان بگذارد و پس از آن فرایند قانونی را سپری کند تا به موجب آن این انتقال از پشتوانه معتبری برخوردار باشد. احتمال دارد سهم هر شخص در تعاونی با شخص دیگر متفاوت باشد، در اینجا الزامی است که رئیس تعاونی کاملا در جریان این انتقال قرار بگیرد.

بیشتر بخوانید: سند بنیادی ملک، آشنایی با مفاهیم، انواع و نحوه استعلام آن

نحوه تبدیل سند تعاونی به تک برگ

نحوه تبدیل سند تعاونی به تک برگ به شرح زیر می باشد:

تشکیل پرونده: در قدم اول باید در اداره ثبت اسناد پرونده تشکیل شود.

تهیه مدارک مورد نیاز: در گام بعدی باید مدارک لازم جهت تبدیل سند مانند شناسنامه، کارت ملی، سند مالکیت تعاونی و... تهیه شود.

کارشناسی ملک: سپس کارشناس اداره ثبت اسناد، ملک را کارشناسی و قیمت واقعی را مشخص می کند.

پرداخت هزینه‌ها: در این مرحله باید هزینه های کارشناسی ملک، ثبت سند و… پرداخت شود.

صدور سند تک برگ: پس از سپری شدن این فرایند ها، سند تک برگ صادر می شود.

شایان به ذکر است که بهترین زمان تبدیل سند تعاونی به تک برگ زمانی است که تمام فرایند احداث ساختمان به پایان رسیده و پایان کار ساختمان صادر شده باشد و بدهی‌های تعاونی به بانک‌ها و سایر ارگان ها به صورت کامل تسویه شده باشد.

مزایا و معایب سند تعاونی ملک

مزایای سند تعاونی

• قیمت پایین‌تر نسبت به املاک دارای سند رسمی

• شرایط اقساطی در برخی پروژه‌های تعاونی مسکن

• فرصت سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نو‌ساز و پیش‌فروش

معایب سند تعاونی

• عدم امکان انتقال مستقیم در دفترخانه بدون تأیید تعاونی

• مشکلات در تبدیل سند به سند رسمی در برخی پروژه‌ها

• ریسک بالاتر در صورت نداشتن استعلام دقیق

سوالات متداول

1. سند تعاونی چیست و چه تفاوتی با سند رسمی دارد؟

سند تعاونی نوعی سند ملکی است که توسط تعاونی‌های مسکن صادر می‌شود و معمولاً به‌صورت مشاعی است. درحالی‌که سند رسمی تک‌برگ به‌صورت انفرادی ثبت شده و در دفاتر اسناد رسمی کشور اعتبار دارد.

2. آیا می‌توان سند تعاونی را مستقیماً در دفترخانه انتقال داد؟

خیر، برای انتقال سند تعاونی ابتدا باید تأیید تعاونی مسکن را دریافت کنید، سپس مراحل قانونی انتقال انجام شود.

3. چگونه می‌توان از معتبر بودن سند تعاونی مطمئن شد؟

برای استعلام سند تعاونی، باید به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کنید و درخواست بررسی اعتبار سند را همراه با مدارک مالکیت ارائه دهید.

4. مهم‌ترین مشکل سند تعاونی چیست؟

اصلی‌ترین مشکل سند تعاونی این است که مالکیت آن به‌صورت مشاع بوده و تا زمانی که به سند تک‌برگ تبدیل نشود، محدودیت‌هایی در معاملات و دریافت تسهیلات دارد.

5. آیا می‌توان سند تعاونی را به سند تک‌برگ تبدیل کرد؟

بله، برای این کار باید پرونده‌ای در اداره ثبت اسناد تشکیل دهید، مدارک مورد نیاز را ارائه کنید، کارشناسی ملک انجام شود، هزینه‌ها پرداخت گردد و در نهایت سند تک‌برگ صادر شود.

6. اگر صاحب سند تعاونی فوت کند، سرنوشت سند چه می‌شود؟

در این صورت، امتیاز تعاونی مانند سایر دارایی‌ها به وراث قانونی منتقل می‌شود. وراث می‌توانند سهم را حفظ کنند یا با توافق تعاونی آن را بفروشند.

7. چگونه از کلاهبرداری در خرید ملک با سند تعاونی جلوگیری کنیم؟

حتماً قبل از خرید، اعتبار سند را از اداره ثبت اسناد استعلام کنید، از وجود پایان‌کار اطمینان حاصل کنید و معامله را با تأیید رسمی تعاونی انجام دهید.

8. آیا سند تعاونی ارزش سرمایه‌گذاری دارد؟

بله، اگر پروژه در موقعیت مناسبی باشد و امکان تبدیل سند به تک‌برگ وجود داشته باشد، می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری باشد.