انحصار وراثت ملک ؛راهنمای کامل برای دریافت سهم خود از اموال متوفی
2 آذر 1403
حقوقی
انحصار وراثت ملک یعنی تعیین تکلیف وارثان شخصی که فوت شده است . انحصار وراثت زمین یا انحصار وراثت خانه مراحل و هزینه هایی دارد که با صدور گواهی از سوی شورای حل اختلاف تکلیف و سهم وارثان مشخص خواهد شد. به مجموعه این مراحل انحصار وراژت ملک گفته میشود . وبلاگ آقای املاک در این مقاله قصد دارد به بررسی مراحل انحصار وراثت ملک بپردازد. لطفا ما را تا آخر این مطلب همراهی کنید.
فهرست مطالب
چه کسانی وارثان متوفی محسوب می شوند؟
هزینه انحصار وراثت در شورای حل اختلاف
برای انحصار وراثت ملک کجا باید برویم
قوانین انحصار وراثت ملک
قوانین انحصار وراثت ملک ، قسمت مهمی از نظام حقوقی هر کشور را ایجاد می کند که با هدف تنظیم انتقال داراییها، مالکیت و حقوق به وراثان قبل یا بعد از مرگ فرد متوفی مورد استفاده قرار میگیرند. قوانین انحصار وراثت ملک وظیفه مهمی در مشخص کردن افرادی که در رابطه با انتقال داراییها و اموال حقی دارند و نحوه تقسیم وراثت را اجرا میکنند، و به نوعی، اصول ترتیب انتقال مالکیت را تعیین میکنند. قدمت قوانین انحصار وراثت ملک به قرن ها پیش بر میگردد و تاکنون با تغییر و تحولات مختلف، جزئیات گوناگونی را در رابطه با انتقال داراییها و تقسیم وراثت تنظیم کردهاند. قوانین انحصار وراثت ملک ، در کنار جنبههای حقوقی، دشواری های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مختلفی را در خود جای داده و به طور معمول با موضوعاتی نظیر حقوق همسران، فرزندان، خویشاوندان و اقلیتهای مذهبی و قومی در ارتباط می باشند.
انحصار وراثت چیست؟
بعد از فوت شخص ابتدا باید مرحله کفن و دفن و بدهی های او از محل دارایی هایی که از وی به جا مانده پرداخت شود به این دلیل که تا این مراحل طی نشود به هیچ وجه نمیتوان برای اموال آن شخص اقدامی کرد. پس از انجام این مراحل وارثات شخص فوت شده می توانند از راههای قانونی وارد شوند . اگر شخص اقوام درجه یک یعنی همسر، فرزند، پدر، مادر نداشته باشد ؛ وارث او یکی از وابستگان دورتر تعیین می شود. پس از آنکه وارث شخص فوت شده مشخص شد؛ طبق قانون تقسیم اموال آن انجام می شود.
بنابراین میتوانیم بگوییم انحصار وراثت یعنی مشخص شدن تعداد وارث های شخص فوت شده و تعیین میزان سهم قانونی هر یک از آنها . در این میان اگر شخص فوت شده طلبکار داشته باشد ؛ طلبکاران میتوانند به شورای حل اختلاف محل سکونت متوفی یعنی آخرین ملک مسکونی که در آنجا زندگی می کرد ؛ رجوع کنند و درخواست تصدیق انحصار وراثت خانه داشته باشند.
انحصار وراثت ملک به معنای تقسیم و انتقال قانونی اموال و املاک متوفی به ورثه او است. این فرایند بر اساس قوانین و مقررات خاصی انجام میشود تا حقوق تمامی ورثه به درستی رعایت شود. انحصار وراثت ملک معمولاً شامل ارزیابی ارزش اموال، تعیین سهم هر ورثه و انتقال رسمی ملک به نام ورثه است. در این مسیر، ممکن است مسائل پیچیدهای مانند بدهیهای متوفی، وصیتنامه و اختلافات بین ورثه نیز مطرح شوند که نیاز به دقت و پیگیری قانونی دارند.
در انحصار وراثت ملک، اولین گام تعیین وارثان قانونی است. این کار معمولاً توسط دادگاه یا مراجع قانونی انجام میشود. سپس ارزیابی ارزش ملک و اموال دیگر متوفی انجام میگیرد تا بتوان سهم هر وارث را مشخص کرد. پس از تعیین سهم هر وارث، انتقال رسمی ملک به نام ورثه صورت میگیرد. این انتقال میتواند شامل تغییرات در سند مالکیت و ثبت در دفاتر رسمی باشد.
به طور کلی، انحصار وراثت ملک یک فرایند قانونی مهم و حساس است که نیاز به دقت و پیگیری دقیق دارد. این فرایند میتواند زمانبر باشد و نیاز به همکاری و هماهنگی بین ورثه و مراجع قانونی دارد تا به درستی انجام شود.
بیشتر بخوانید: وکالت بلاعزل در فروش ملک
چه کسانی وارثان متوفی محسوب می شوند؟
بر اساس قانون افرادی که از شخص فوت شده ارث میبرند به ۳ دسته تقسیم میشوند: ۱. وراث درجه یک که شامل: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد ۲.وراث درجه دو که شامل: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها. ۳.وراث درجه سه که شامل: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها. شایان به ذکر است که اگر در هر کدام از این دسته بندی ها، حتی یک نفر از ورثه در قید حیات باشد هیچ ارثی به دیگر دسته ها تعلق نخواهد گرفت.
بیشتر بخوانید: کلاهبرداری املاک ؛ ۵ روش رایج کلاهبرداری ملکی و چگونگی اجتناب از آنها
هزینه انحصار وراثت در شورای حل اختلاف
در رابطه با هزینه انحصار وراثت در شورای حل اختلاف باید گفت که بر اساس آخرین آمارها و گزارشات ارائه شده باید هزینه اخذ گواهی انحصار وراثت در دفاتر مراجع قضایی پرداخته شود و مبلغ آن نیز حدود ۲۰۰ هزار تومان است. شایان به ذکر است که فرایند اخذ این گواهی شامل مالیات نمی شود و پرداخت مبلغ ۲۰۰ هزار تومان نیز کافی می باشد.
مراحل انحصار وراثت ملک
مراحل انحصار وراثت ملک شامل چندین گام قانونی و اداری است که باید به دقت و به ترتیب انجام شوند. این مراحل به طور کلی شامل تعیین وارثان، ارزیابی اموال، پرداخت بدهیها و تعهدات متوفی، و انتقال نهایی ملک به ورثه است.
تعیین وارثان
اولین مرحله در مراحل انحصار وراثت ملک، تعیین وارثان قانونی متوفی است. این کار معمولاً از طریق ارائه مدارک شناسایی ورثه و تأیید هویت آنها انجام میشود. اگر متوفی وصیتنامه داشته باشد، محتوای آن نیز در تعیین وارثان مؤثر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: با گم شدن قولنامه چطور مالکیت خود را اثبات کنیم؟
ارزیابی اموال
در این مرحله، ارزش ملک و سایر اموال متوفی توسط کارشناسان رسمی ارزیابی میشود. این ارزیابی به منظور تعیین سهم هر ورثه و تسهیل در تقسیم اموال انجام میگیرد.
پرداخت بدهیها و تعهدات
قبل از تقسیم اموال بین ورثه، تمامی بدهیها و تعهدات مالی متوفی باید پرداخت شوند. این شامل وامها، مالیاتها و هر گونه تعهدات مالی دیگری است که بر عهده متوفی بوده است.
تقسیم اموال
پس از پرداخت بدهیها، اموال متوفی بین ورثه تقسیم میشود. این تقسیم بر اساس قوانین ارث و یا وصیتنامه متوفی صورت میگیرد. هر ورثه سهم خود را دریافت میکند و سند مالکیت ملک به نام آنها تغییر مییابد.
مراحل انحصار وراثت ملک ممکن است در برخی موارد پیچیده و زمانبر باشند. وجود اختلافات بین ورثه، مسائل مالی و بدهیها، و پیچیدگیهای قانونی میتوانند این فرایند را به تأخیر بیاندازند. به همین دلیل، مشاوره با وکلای متخصص و پیگیری دقیق مراحل قانونی از اهمیت بالایی برخوردار است.
بیشتر بخوانید: روش های دریافت سند مالکیت
مالیات انحصار وراثت ملک
در مرحله بعدی باید اموال و دارایی هایی فرد متوفی تعیین و تکلیف شود.یعنی وارثان فرد فوت شده باید لیستی از اموال منقول و غیر منقول او ارائه کنند و به اداره امور دارایی مراجعه و اقدامات مربوط به مالیات بر ارث را انجام دهند. محاسبه این نوع از مالیات دارای قانونی مشخص است که بر اساس نسبت وراث با متوفی تعیین میشود. سپس اداره دارایی رسیدی را در اختیار شما میگذارد که همراه داشتن این رسید نیز به همراه دیگر مدارک برای اخذ گواهی انحصار وراثت الزامی خواهد بود.
بیشتر بخوانید: عوارض شهرداری خانه ؛ از نکات حقوقی تا نحوه پرداخت قبوض
مراجعه به شورای حل اختلاف
در مرحله بعدی، فرم مخصوص انحصار وراثت املاک که امضای همه وارثان و شاهدان در آن وجود دارد و در دفتر اسناد رسمی به ثبت رسیده، کپی برابر اصل شناسنامه وراث، گواهی فوت متوفی، کپی برابر اصل عقدنامه همسر متوفی، دادخواست گواهی انحصار وراثت و رسید گواهی مالیاتی یا همان مالیات بر ارث باید به شورای حل اختلاف تحویل داده شود. این نکته را مد نظر قرار دهی که برای انجام این مرحله حضور یکی از وارثان کافی است و نیازی به حضور همه وراث متوفی نیست. پس از اتمام این مرحله، شورای حل اختلاف باید برای صدور گواهی انحصار وراثت املاک، اقدام کند.
به تعبیری مرجع قضایی پس از بررسی اسناد و مدارکی ارائه شده، با هزینه شما در یک روزنامه کثیرالانتشار تقاضای شما را آگهی کرده ( که اگر شخص متوفی وارث دیگری دارد با خواندن آن آگهی به دادگاه مراجعه کند). پس از گذشت یک ماه از انتشار این آگهی اگر فردی به شورای حل اختلاف مراجعه نکند گواهی انحصار وراثت ملک صادر خواهد شد. حالا در این قسمت شما با داشتن گواهی انحصار وراثت املاک میتوانید به صورت قانونی برای تقسیم ارث اقدام کنید و بانک ها با داشتند این گواهی به شما اجازه برداشت از حساب فرد متوفی را خواهند داد. فقط این را مد نظر قرار دهید که اگر شخص فوت شده دارای چند وارث باشد باید در زمان درخواست اموال حضور همگی آنها الزامی خواهد بود اگر به هر دلیلی امکان حضورتان نبود می توانید به یک نفر وکالت رسمی برای جمع آوری اموال را بدهید.
برای انحصار وراثت ملک کجا باید برویم
در جواب این سوال که برای انحصار وراثت ملک باید کجا برویم باید گفت که برای انجام انحصار وراثت ملک، باید به مراجع قانونی و اداری مختلفی مراجعه کنید. این مراجع بسته به قوانین کشور و منطقه محل زندگی شما ممکن است متفاوت باشند، اما به طور کلی شامل دادگاهها، دفاتر اسناد رسمی، و سازمانهای مربوط به ثبت املاک میشوند.
دادگاهها
اولین مرجعی که باید به آن مراجعه کنید، دادگاه مربوطه است. در بسیاری از کشورها، دادگاههای خانواده یا دادگاههای عمومی مسئول رسیدگی به امور وراثت و انحصار وراثت ملک هستند. در این دادگاهها، میتوانید درخواست انحصار وراثت را ثبت کرده و مراحل قانونی را آغاز کنید.
دفاتر اسناد رسمی
پس از تأیید وارثان و ارزیابی اموال، باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید. این دفاتر مسئول ثبت و تأیید تغییرات در مالکیت ملک هستند. در اینجا، مدارک مربوط به تقسیم اموال و انتقال مالکیت به ورثه رسمی و ثبت میشوند.
مدارک لازم برای انحصار وراثت
برای انحصار وراثت ملک ارائه مدارک ضروری است. این مدارک به مراجع قانونی و اداری کمک میکنند تا هویت ورثه، ارزش اموال و ملک، و وضعیت قانونی وراثت را به درستی تعیین کنند. عدم ارائه مدارک مورد نیاز میتواند فرایند انحصار وراثت را به تأخیر انداخته و مشکلاتی را ایجاد کند
ارائه مدارک شناسایی ورثه از اهمیت بالایی برخوردار است. این مدارک شامل شناسنامه و کارت ملی ورثه است که برای تأیید هویت و رابطه خانوادگی با متوفی استفاده میشوند. بدون این مدارک، دادگاه و مراجع قانونی نمیتوانند وارثان قانونی را شناسایی کنند و فرایند انحصار وراثت ملک را آغاز کنند.
گواهی فوت متوفی نیز یکی از مدارک اساسی است. این گواهی از سوی سازمان ثبت احوال یا مرجع ذیصلاح صادر میشود و به عنوان مدرک رسمی برای تأیید فوت متوفی مورد استفاده قرار میگیرد. بدون گواهی فوت، نمیتوان انحصار وراثت را به صورت قانونی انجام داد.
اگر متوفی وصیتنامهای داشته باشد، نسخه رسمی آن نیز باید ارائه شود. وصیتنامه میتواند نقش مهمی در تعیین سهم هر ورثه و تقسیم اموال داشته باشد. در صورت عدم وجود وصیتنامه، تقسیم اموال بر اساس قوانین ارث صورت میگیرد.
بیشتر بخوانید: مبایعه نامه املاک و قوانین مهمی که نمی دانید
هزینه انحصار وراثت چقدر است؟
هزینه انحصار وراثت ملک میتواند بسته به چندین عامل متفاوت باشد، از جمله میزان ارزش اموال و ملک، تعداد ورثه، و مراحل قانونی و اداری که باید طی شود. به طور کلی، هزینههای اصلی شامل هزینههای دادگاهی، هزینههای ارزیابی ملک، هزینههای دفاتر اسناد رسمی، و هزینههای مشاوره حقوقی و وکلا میشود. در ادامه هزینه انحصار وراثت ملک آمده است:
هزینههای دادگاهی
هزینههای مربوط به ثبت درخواست انحصار وراثت در دادگاهها معمولاً شامل هزینههای اداری و ثبت است. این هزینهها بسته به قوانین محلی و نوع دادگاه ممکن است متفاوت باشند. برخی از کشورها هزینههای ثابت دارند، در حالی که در برخی دیگر، هزینهها بر اساس ارزش اموال متوفی محاسبه میشود
هزینههای ارزیابی ملک
ارزیابی ارزش ملک توسط کارشناسان رسمی نیازمند پرداخت هزینه است. این هزینهها معمولاً بر اساس میزان ارزش ملک تعیین میشوند و ممکن است شامل هزینههای بازدید، تهیه گزارش ارزیابی و سایر خدمات مربوطه باشد
هزینههای دفاتر اسناد رسمی
دفاتر اسناد رسمی برای ثبت و تأیید تغییرات در مالکیت ملک و انتقال آن به ورثه هزینههایی دریافت میکنند. این هزینهها ممکن است شامل هزینههای ثبت، تأیید مدارک و تهیه اسناد رسمی باشد
انحصار وراثت چقدر طول میکشد ؟
در حقیقت گواهی انحصار وراثت یک مدرک قانونی می باشد که تعیین کننده وراث متوفی است. علاوه بر مشخص شدن ورثه، میزان سهمالارث هر یک نیز در این گواهی تعیین میگردد. حال برای پاسخ به این سوال که انحصار وراثت چقدر طول میکشد در ابتدا باید بگوییم که ورثه قبل از هر چیزی باید مدارک لازم را جمع آوری و سپس استشهادیه محضری تهیه کنند.
حصر وراثت محدود یک هفته الی ۱۰ روز و حصر وراثت نامحدود ۴۰ روز کاری زمان می برد. البته این زمان برای مواقعی است که شما انجام تمام کارها را به وکیل انحصار وراثت خود سپرده باشید. وگرنه در پاسخ به سوال انحصار وراثت چقدر طول میکشد؟ باید گفت اگر اشخاص خودشان قصد انجام کارها را بر عهده بگیرند ممکن است چند ماه زمان ببرد تا بتوانید گواهی را دریافت کنند.
مدت زمان لازم برای انحصار وراثت ملک میتواند متفاوت باشد و به چندین عامل بستگی دارد. این عوامل شامل پیچیدگی پرونده، تعداد ورثه، وجود اختلافات بین ورثه، میزان بدهیها و تعهدات مالی متوفی، و کارایی مراجع قانونی و اداری است. به طور کلی، انحصار وراثت ملک ممکن است از چند ماه تا چند سال طول بکشد.
پیچیدگی پرونده: پروندههای سادهتر که تعداد ورثه کم و اموال کمتر و سادهتری دارند، معمولاً سریعتر به نتیجه میرسند. در مقابل، پروندههای پیچیدهتر که شامل اموال متعدد و ارزشمند و تعداد زیادی ورثه هستند، ممکن است زمان بیشتری برای تکمیل نیاز داشته باشند.
تعداد ورثه: هر چه تعداد ورثه بیشتر باشد، هماهنگی بین آنها و تقسیم اموال زمان بیشتری میبرد. اختلافات بین ورثه نیز میتواند فرایند انحصار وراثت را به تأخیر بیاندازد
بدهیها و تعهدات مالی متوفی: اگر متوفی بدهیها و تعهدات مالی داشته باشد، پرداخت این بدهیها قبل از تقسیم اموال ضروری است. این فرایند میتواند زمانبر باشد و بر مدت زمان انحصار وراثت تأثیر بگذارد
کارایی مراجع قانونی و اداری: مدت زمان لازم برای انحصار وراثت ملک به کارایی و سرعت مراجع قانونی و اداری نیز بستگی دارد. برخی از دادگاهها و دفاتر اسناد رسمی ممکن است فرایندها را سریعتر انجام دهند، در حالی که در برخی دیگر ممکن است تأخیرهایی وجود داشته باشد
وجود اختلافات بین ورثه: اختلافات بین ورثه میتواند فرایند انحصار وراثت را به شدت به تأخیر بیاندازد. در صورت بروز اختلافات، دادگاهها و وکلا باید به حل و فصل این اختلافات بپردازند که ممکن است زمانبر باشد
بیشتر بخوانید: پیش فروش آپارتمان ؛ نکات مهمی که باید بدانید !
انحصار وراثت خانه
انحصار وراثت خانه و ملک به منظور تعیین تکلیف میراث افراد پس از فوت شخص انجام می شود که البته در گام اول باید ورثه آن فرد مشخص شود. رسیدگی به امور انحصار وراثت املاک مانند زمین ، آپارتمان مراحل و همچنین هزینههایی به همراه دارد که پس از صدور گواهی آن تکلیف وارثان و سهم هر کدام از آنها در اموال باقی مانده از متوفی مشخص میشود. در نتیجه به مجموعه این اقدامات انحصار وراژت املاک گفته میشود.
خرید خانه انحصار وراثت
اگر فردی قصد خرید خانه ای را داشته باشد که در آن مراحل انحصار وراثت انجام نشده ؛ پس از مراجعه به دفتر اسناد یا سازمان ثبت اسناد ؛سند تک برگ برای هر یک از وراث به میزان سهم هر یک تهیه میشود. سپس برای فروش این ملک و انتقال سند آن به نام آن فرد باید کلیه ورثه با سندهای خود حضور پیدا کرده و اسناد مربوطه را امضا کنند. در این میان اگر حتی یک نفر از وراث حضور پیدا نکند، انتقال سند خانه ورثه ای امکان پذیر نخواهد بود.
معرفی پلتفرم آقای املاک
وبسایت آقای املاک تخصصی ترین و کاملترین وبسایت ملکی است که توانسته تا حد بسیار زیادی دغدغه پیدا کردن خانه برای متقاضیان را با خدمات منحصر به فرد خود از میان بردارد. آقای املاک با هدف کاهش اتلاف وقت و ارائه پیشنهادهای خاص در دسته بندی های متنوع برای متقاضیان پا در این عرصه گذاشت. با اینکه زمان زیادی از فعالیت این وبسایت و سوپراپلیکیشن ملکی نگذشته ، با خدمات به روز و متنوع خود توانسته درصد قابل توجهی از بار مشکلات متقاضیان مسکن و فعالان در حوزه مشاغل ساختمانی را بردارد و با ارائه خدمات ویژه نظر بسیاری از مردم و همچنین آژانس های املاک را به خود جلب کند و محیطی امن و مناسب برای متقاضیان و فعالیت آژانسهای املاک فراهم کند.
جهت اطلاعات بیشتر از وبسایت آقای املاک کلیک کنید